بین الملل > دیپلماسی – با تهدیدهای ترامپ به نظر میرسد که سرنوشت برجام به توافقات آتی اروپا و آمریکا بستگی دارد.
به گزارش خبرگزاری خبرهدف ، سید حسین موسویان، عضو تیم پیشین هسته ای کشورمان در یادداشتی مشترک با سینا طوسی که نشریه نشنال اینترست آنرا منتشر کرده، به تشریح چالش های پیش روی برجام پرداخته است. در این مقاله آمده است:
ترامپ رئیس جمهور آمریکا در سخنرانی سالانه درکنگره آمریکا با وحشتناک خواندن برجام، از کنگره خواست که نقائص آن را برطرف کند. وی قبلا اروپا و کنگره را تهدید کرده بود که درصورت عدم اقدام، از برجام خارج خواهد شد. با این تهدیدات به نظر میرسد که سرنوشت برجام به توافقات آتی اروپا و آمریکا بستگی دارد.
با وجودی که اروپاییها ترامپ را برای حفظ برجام تحت فشار قرار داده اند، اما در مورد موضوعات موشکی و نقش منطقه ای ایران، آمریکا را همراهی و در این مورد اقدام به تشکیل یک گروه کاری مشترک با آمریکا نموده اند. هدف ترامپ از تهدید خروج از برجام، این است که به بهانه موضوعات موشکی و منطقه ای، تحریمهای چندجانبه بین المللی جدید علیه ایران اعمال نماید. با وجودی که دکتر کمال خرازی رئیس شورای راهبردی روابط خارجی ایران گفته که در صورت پایبند بودن اروپا به برجام، ایران نیز به تعهداتش پایبند خواهد ماند، لاکن در صورتی که اروپا در اعمال تحریمهای جدید علیه ایران به بهانه موضوعات موشکی و منطقه ای آمریکا را همراهی کند، برجام عملا سقوط خواهد کرد.
واقعیت این است که سیاستهای فعلی ترامپ، روند مناسبات اقتصادی جهانی با ایران را کندکرده و لذا اگر اروپا مایل به حفظ برجام است باید با اعطای امتیازات بیشتر به ایران، خلاء فعلی ایجاد شده براثر کارشکنی های آمریکا را پرکند، نه اینکه آمریکا را برای فشار و تحریک بیشتر علیه ایران همراهی کند. قراردادن ایران در موقعیتی که به تمام تعهداتش پایبند باشد اما از مزایای اقتصادی برجام محروم شود، به معنی مرگ برجام خواهد بود و این دقیقا همان چیزی است که ترامپ از ابتدا بدنبال آن بوده است.
برای درک عواقب خطرناک سیاست فشار علیه ایران، بررسی تاریخ مذاکرات هسته ای با ایران، مفید خواهد بود. در مقاله منتشره اخیر در فصلنامه واشینگتن، درسهای اصولی از گفتگوهای هسته ای، که می تواند درمورد نحوه تعامل با ایران مفید باشد، را تشریح کردیم. ترامپ تصور می کند آمریکا با تشدید فشار هم میتواند به اهداف بلندمدت خود دست یافته و هم برجام را تغییر دهد. این تصورمنجر به تشدید خطرناک خصومتها خواهد شد.
دلیل حصول توافق هسته ای این بود که اوباما تصمیم گرفت که مسیر جنگ و افزایش تهدید و فشار را کنار گذاشته تا دو طرف بتوانند امتیازات خود را از طریق مذاکره نقد کنند. باچنین مذاکراتی هردو طرف فرمول میانه ای را توافق کردند به نحوی که آمریکا و قدرتهای جهانی حقوق هسته ای ایران از جمله غنی سازی را پذیرفتند و ایران هم اقدامات لازم درمورد شفافیت و اعتمادسازی برای اطمینان از ماهیت صلح آمیز برنامه هسته ای اش را پذیرفت.
لذا اگر اروپا و آمریکا مایل به همکاریهای منطقه ایران هستند باید با احترام به حق حاکمیت، نگرانیهای مشروع امنیتی تهران را درک نموده و به حقوق دفاعی ایران احترام بگذارند. نقش اروپا و آمریکا باید درجهت تامین صلح و ثبات، بالانس قدرت بین قدرتهای منطقه ای و بهبود روابط کشورهای درگیر همچون ایران و عربستان باشد نه اینکه آتش بیار معرکه شده، به خصومتها درمنطقه دامن زد و روند مسابقه تسلیحاتی درمنطقه را تشدید کنند.
در این راستا آمریکا و اروپا باید درک کنند که تخریب برجام به صلح و ثبات درمنطقه کمک نخواهد کرد بلکه باید ضمن حفظ برجام، باید از ظرفیتهای آن برای عاری سازی خاورمیانه از سلاحهای کشتار جمعی استفاده کنند.
برجام نشان داد که تعامل سازنده بین ایران و غرب امکان پذیر است به شرطی که دو طرف بادرک منافع مشروع یکدیگر، بدنبال راه حل برد-برد باشند. نهایت اینکه بدون اجرای کامل و صحیح برجام، ایران اعتمادی به مذاکره درسایر زمینه ها نخواهد داشت.