ابلاغ آیین‌نامه مقابله با گرد و خاک/ وزارت نیرو حقابه تالاب‌ها را بدهد، شهرداری‌ها کمربند سبز بکشند
جامعه > محیط زیست – اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور، آیین نامه اجرایی آمادگی مقابله با پدیده گرد و غبار را که به تصویب هیئت وزیران رسیده برای اجرا ابلاغ کرد.
به گزارش خبرگزاری خبرهدف و به نقل از پایگاه اطلاع رسانی دولت؛ بر اساس این آیین نامه، به منظور تبیین سیاستگذاری و ارایه راهکارهای اجرایی در سطح ملی و منطقه ای و نظارت و پیگیری اجرای برنامه های کوتاه مدت و بلندمدت موضوع این آیین نامه و ارایه گزارش های نوبه ای و ایجاد هماهنگی بین سازمان ها و دستگاه ها به منظور ایجاد آمادگی ملی، مدیریت و مقابله با آثار زیان بار پدیده گرد و غبار در کشور و ایجاد زمینه همکاری‌های منطقه‌ای، ستاد مقابله با پدیده گرد و غبار با مسئولیت رییس سازمان حفاظت محیط زیست تشکیل می شود.
متن این آیین نامه به شرح زیر است:
آیین نامه اجرایی آمادگی مقابله با پدیده گرد و غبار
ماده 1 – به منظور تبیین سیاستگذاری و ارایه راهکارهای اجرایی در سطح ملی و منطقه ای و نظارت و پیگیری اجرای برنامه های کوتاه مدت و بلندمدت موضوع این آیین نامه و ارایه گزارش های نوبه ای و ایجاد هماهنگی بین سازمان ها و دستگاه ها به منظور ایجاد آمادگی ملی، مدیریت و مقابله با آثار زیان بار پدیده گرد و غبار در کشور و ایجاد زمینه همکاری‌های منطقه‌ای، ستاد مقابله با پدیده گرد و غبار با مسئولیت رییس سازمان حفاظت محیط زیست و با عضویت معاونین ذی ربط سازمان حفاظت محیط زیست، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، وزارتخانه‌های جهاد کشاورزی (سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور)، نیرو، نفت، راه و شهرسازی (سازمان هواشناسی کشور)، کشور (سازمان مدیریت بحران کشور)، امور خارجه، دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، علوم، تحقیقات و فناوری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، صنعت، معدن و تجارت (سازمان زمین شناسی کشور)،آموزش و پرورش، معاونت علمی و فناوری رییس‌جمهور و سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران تشکیل می شود.
ماده 2 – در راستای تعیین وضعیت پدیده گرد و غبار با منشأ خارجی و داخلی در کشور با هدف شناسایی کانون‌های شکل گیری و نحوه پراکنش آنها و به منظور پیش‌بینی و اطلاع رسانی به هنگام وقوع این پدیده، سازمان های حفاظت محیط زیست و هواشناسی کشور مکلفند ظرف شش ماه، طرح توسعه و تجهیز ایستگاه های پایش وضعیت جوی با استفاده از فناوری‌های نوین، سامانه (سیستم) های پیش آگاهی و کنترل کیفیت هوای منطقه را با رعایت قوانین و مقررات مربوط به صورت مشترک تهیه و برای تصویب به ستاد موضوع ماده (1) این آیین نامه ارایه نمایند.
ماده 3- سازمان حفاظت محیط زیست مکلف است با همکاری سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور و سازمان هواشناسی کشور منشأهای داخلی و خارجی تولید گرد و غبار را شناسایی و اقدامات اجرایی و اطلاعات لازم را به دستگاه‌های ذی‌ربط اعلام نماید.
ماده 4 – وزارت جهاد کشاورزی (سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور) موظف است با همکاری ستاد موضوع ماده (1) این آیین نامه و استانداری‌های مربوط، نسبت به تهیه برنامه زمان‌بندی اجرای طرح‌های تثبیت کانون‌های تولید گرد و غبار نظیر کشت درختان و بوته‌های مرتعی و مالچ‌پاشی و سایر اقدامات مناسب براساس نتایج طرح شناسایی کانون‌های بحرانی اقدام نماید.
ماده 5 – وزارت جهاد کشاورزی (سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور) موظف است در راستای برنامه اقدام ملی مقابله با بیابان زایی و کاهش اثرات خشکسالی در کشور با همکاری وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، سازمان بسیج سازندگی و نیروی مقاومت بسیج و سایر پیمانکاران ذی‌صلاح، نسبت به انجام نهال کاری و با استفاده از گونه‌های بومی سازگار به کم آبی، با اولویت مناطق آسیب پذیر از نظر زیست محیطی با اولویت مناطق بحرانی فرسایش بادی و گرد و غبار در کشور مطابق با طرح‌های اجرایی اقدام نماید.
تبصره 1- استانداران موظفند پروژه‌های استانی موضوع این ماده را به عنوان پروژه های اولویت-دار در شورای برنامه ریزی و توسعه استان جهت تصمیم گیری برای تأمین اعتبار از محل اعتبارات طرح‌های استانی مطرح نمایند.
تبصره 2- سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور مکلف است اعتبار پروژه های ملی مرتبط با این ماده را با رعایت قوانین مربوط در لوایح بودجه سالانه منظور نماید.
تبصره 3- وزارت نفت مکلف است درصورت اعلام نیاز دستگاه‌های ذی‌ربط مالچ مورد نیاز را تأمین و برنامه ریزی لازم برای تولید و نگهداری این ماده را در پالایشگاه منطقه به عمل آورد. اعتبار مورد نیاز از محل اعتبارات مصوب مربوط با پیشنهاد سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور تأمین خواهد شد.
ماده 6 – استانداری های مناطق تحت تأثیر به ویژه منطقه جنوب، غرب و شرق کشور موظفند نسبت به تشکیل کارگروه های استانی متناظر ستاد موضوع ماده (1) این آیین‌نامه اقدام و برنامه‌های اطلاع‌رسانی و آموزش همگانی برای کسب آمادگی مواجهه با پدیده گرد و غبار را با همکاری دستگاه‌های ذی‌ربط استانی و براساس دستورالعمل‌های ستاد ملی اجرا نمایند.
ماده 7 – وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دانشگاه‌های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی- درمانی استان‌های تحت تأثیر مکلفند برنامه تجهیز مراکز درمانی مناطق را در برنامه های سالانه و پنجساله تهیه و به شرح زیر اجرا نمایند:
الف – توسعه و تجهیز مراکز بهداشتی درمانی تحت پوشش به وسایل مراقبت‌های پزشکی لازم جهت پیشگیری و درمان افراد آسیب دیده در مناطق تحت تأثیر پدیده گرد و غبار.
ب – توسعه و تجهیز مراکز اورژانس در مناطق بحرانی گرد و غبار.
تبصره – اعتبارات لازم برای اجرای این ماده از محل منابع ماده (10) قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت – مصوب 1380 – در لوایح بودجه سنواتی پیش‌بینی و اختصاص داده می‌شود.
ماده 8 – وزارت نیرو موظف است با توجه به وضعیت بارش در هر سال، حقابه تالاب های جنوب و غرب کشور و نیاز آبی طرح‌های مقابله با منشأ گرد و غبار را که توسط کارگروه مشترک سازمان حفاظت محیط زیست، سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور و وزارت نیرو تعیین شده است، در چارچوب میزان آب قابل تأمین ابلاغی وزارت یادشده، تأمین کرده و نتایج آن را به طور منظم به ستاد موضوع ماده (1) این آیین‌نامه ارایه نماید.
ماده 9 – شهرداری‌های شهرهای واقع در مناطق تحت تأثیر پدیده گرد و غبار کشور موظفند برای اجرای طرح کمربند فضای سبز شهرهای مربوط ضمن رعایت ضوابط طرح جامع، نظر سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور را از جهت اولویت مکانی و نوع کاشت رعایت نمایند.
تبصره – شهرداری‌های شهرهای متأثر از پدیده گرد و غبار، جهت کنترل و مهار کانون‌های تولید گرد و غبار داخلی موظفند در تأمین منابع مالی موردنیاز طرح‌های پیشنهادی وزارت جهاد کشاورزی (سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور) مشارکت نمایند.
ماده 10 – وزارت نیرو با کمک شهرداری‌ها موظف است به منظور کاهش صدمات وارده بر تأسیسات تصفیه آب شرب شهری ناشی از پدیده گرد و غبار در منطقه، کمربند سبز با اشکوب‌بندی مناسب با اهداف بادشکن را پیرامون تأسیسات مربوط احداث نماید.
ماده 11- برنامه سازگاری با پدیده گرد و غبار باید ظرف یک سال پس از لازم الاجرا شدن این آیین نامه توسط وزارتخانه‌ها، سازمان ها و شهرداری‌ها تهیه و جهت تصویب به ستاد موضوع ماده (1) این آیین‌نامه ارایه شود.
ماده 12 – وزارت جهاد کشاورزی مکلف است به منظور حفاظت از منابع خاک در معرض فرسایش بادی، طرح جامع مدیریت و احیای زمین‌های کشاورزی و کشاورزی حفاظتی، توسعه جنگل‌کاری و احیای مراتع استان‌های کشور را تهیه و جهت اجرا و تأمین بودجه لازم در برنامه های پنجساله ارایه نماید.
ماده 13- به منظور کنترل منشأهای فعلی داخلی پدیده گرد وغبار و جلوگیری از گسترش آنها، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور مکلف است آمایش سرزمین و برنامه‌های مدیریت جامع حوزه آبخیز را با رویکرد فرابخشی در دستور کار قرار دهد.
ماده 14- به منظور برنامه‌ریزی منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای جهت کنترل منشأهای گرد و غبار برون مرزی، سازمان حفاظت محیط زیست موظف است با هماهنگی وزارت امور خارجه و سایر دستگاه‌های مرتبط و با استفاده از ظرفیت کنوانسیون‌ها و نهادهای بین‌المللی نسبت به تهیه برنامه منطقه‌ای کنترل منشاءهای یادشده اقدام و هماهنگی مورد نیاز را با کشورهای منطقه جهت اجرای برنامه‌ها با همکاری نهادهای بین‌المللی به عمل آورد.
ماده 15 – وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف است نسبت به تکمیل زیرساخت‌های مخابراتی جهت توسعه و ارتقای شبکه‌های پایش زیست محیطی آلودگی هوا و گرد و غبار اقدام نماید.
ماده 16- وزارت راه و شهرسازی مکلف است نسبت به توسعه و تجهیز فرودگاه‌های مناطق متأثر از گرد و غبار به تجهیزات و تأسیسات ناوبری و هواشناسی پیشرفته، جهت ارایه خدمات پروازی در شرایط وقوع بحران گرد و غبار اقدام نماید.
ماده 17 – سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور مکلف است اعتبارات لازم را برای تحقق برنامه‌های موضوع این آیین‌نامه در ذیل اعتبارات دستگاه‌های اجرایی در لایحه بودجه سنواتی پیش‌بینی نماید.
ماده 18 – سازمان حفاظت محیط زیست مکلف است گزارش اجرای این آیین‌نامه را هر شش ماه یک بار به دفتر هیئت دولت ارایه نماید.
ماده 19- تصویب نامه شماره 93106/ت40419هـ مورخ 6/5/1388 لغو می شود.
اسحاق جهانگیری، معاون اول رییس جمهور، این مصوبه را برای اجرا به وزارت جهادکشاورزی- وزارت نیرو- وزارت نفت- وزارت راه و شهرسازی – وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی- وزارت امورخارجه – وزارت آموزش و پرورش- وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری- وزارت کشور- وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح- سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور- سازمان حفاظت محیط زیست- معاونت علمی و فناوری رییس جمهور و سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران ابلاغ کرد.