شش ویژگی برای ششمین برنامه توسعه کشور برنامه ششم منطبق بر سیاست‌های اقتصاد مقاومتی است

به گزارش خبرگزاری خبرهدف  یکی از انتقاداتی که در حال حاضر نسبت به لایحه برنامه ششم توسعه مطرح می‌شود، این است که این برنامه کپی برنامه‌های قبلی است و هیچ جهت‌گیری جدیدی در آن دیده نمی‌شود. این در حالی است که برنامه‌نویسان کشور می‌گویند مقایسه برنامه ششم با برنامه‌های قبلی اشتباه است.

فرهاد دژپسند، معاون سازمان برنامه و بودجه در این خصوص به خبرهدف گفت: «از بعد تعداد مواد یا دائمی بودن یا دائمی نبودن مواد بین برنامه ششم و برنامه‌های قبلی تفاوت وجود دارد.»

وی با ذکر مثالی، توضیح داد: «شما اگر نگاهی به برنامه پنجم بیاندازید، می‌بینید یک کتاب مشخص با حدود 235 ماده و 1200 حکم است. در صورتی که ما در برنامه ششم، اسناد تفصیلی داریم و شما اهداف را کلی و کمی می‌بینید. اصلا در برنامه‌های قبلی این رویه تدوین برنامه وجود نداشته است.»

معاون سازمان برنامه و بودجه تصریح کرد: «به نظر من کسانی که چنین انتقادی را مطرح می‌کنند، خوب به برنامه ششم دقت نکردند و یا اطلاع کافی از محتوای برنامه ششم ندارند. چون از نظر ساختاری، کلا برنامه ششم با برنامه‌های قبلی متفاوت است. به‌خصوص اینکه برنامه ششم روی یک‌سری از موضوعات خاص متمرکز شده است.»

دژپسند ادامه داد: «در واقع در کنار جامع‌نگر بودن، موضوعات خاصی که مشکلات اساسی کشور است، مثل محیط‌زیست، آب، اشتغال، فقر، ترانزیت و… مورد توجه قرار گرفته است و دغدغه اصلی کارشناسان برنامه‌ریزی درون دولت و حتی بیرون از دولت نیز همین است که برنامه‌های میان‌مدت به دلیل محدودیت زمانی و منابع مالی، امکان رفع تمامی مشکلات کشور را ندارد.»

وی عنوان کرد: «بر این اساس از یک طرف، باید اولویت‌بندی این مسایل و مشکلات صورت گیرد. دوم این‌که اعتبارات عمومی و حمایت‌های مالی و نهادی دولت، صرف امور و بخش‌هایی شوند که در ظرف زمانی برنامه پنج ساله، مشکلات مرتفع شوند و یا در مسیر پیشران توسعه و پیشرفت توسعه کشور قرار گیرند.»

معاون سازمان برنامه و بودجه افزود: «دومین نکته این است که ما در برنامه ششم سعی کردیم رابطه‌ای بین برنامه منطقه‌ای با برنامه بخشی در ذیل توجه به آمایش سرزمین قوت ببخشیم. این هم از مواردی است که فقط در برنامه ششم به آن توجه شده است. به خصوص این‌که در حال حاضر استان‌ها درگیر تهیه سند توسعه استان هستند و به دنبال این هستیم که ارتباط منطقی میان سند توسعه برنامه ششم در سطح ملی و استانی به خوبی قراربه خوبی برقرار شود.»

دژپسند یادآور شد: «نکته دیگر این است که یکی از ضعف‌های تاریخی برنامه‌های ما این بود که به الزامات تحقق برنامه، توجه نمی‌کردیم. در برنامه ششم خوشبختانه به این موضوع دقت شد و الزامات در سند برنامه ششم توسعه را بیان کردیم و به عنوان مبنای برنامه قرار گرفت. البته تعاملی که با کمیسیون‌های مختلف مجلس شورای اسلامی داریم، به دنبال این هستیم که این الزامات نهادینه و یا عملیاتی شود تا بستر مناسبی برای تحقق اهداف برنامه شود.»

وی گفت: «چهارمین ویژگی این است که برای تمام بخش‌ها آمدیم سیاست‌های اجرایی، اهداف و اقدامات اساسی را آوردیم. در برنامه‌های قبلی چنین رویکردی دنبال نشده. نه‌تنها برنامه پنجم، در برنامه‌های قبلی هم این موضوع مورد توجه قرار نگرفته و کاملا بحث جدیدی است.»

معاون سازمان برنامه و بودجه خاطرنشان کرد: «بر این اساس، تفاوت‌های خیلی زیادی می‌شود بیان کرد. به عبارت دیگر می‌توان گفت که برنامه ششم توسعه از نگاه محتوایی عمیق‌تر از برنامه‌های قبلی در حوزه‌های مختلف وارد شده است. البته بخشی از آن ناشی از آسیب‌شناسی انجام شده برنامه‌های قبلی و تجربه کارشناسی دستگاه‌های اجرایی و سازمان برنامه و بودجه است.»

دژپسند اظهار داشت: «ما در برنامه ششم سعی کردیم انطباق با سیاست‌های کلی مورد به مورد تعقیب و رعایت شود؛ چنانچه یک مجلد جداگانه‌ای در مقام تبیین انطباق برنامه ششم با سیاست‌های برنامه ششم را تهیه و ارائه کردیم. دوم این‌که برنامه با سیاست‌های اقتصاد مقاومتی انطباق دارد. این را هم به‌طور مستقل دیدیم.»

وی با طرح ششمین ویژگی برنامه ششم عنوان کرد: «بحث بعدی، ترازهای مختلف برنامه بود؛ مثل تراز نیروی انسانی، تراز تجارت خارجی، تراز بودجه عمومی دولت، تراز پولی و تراز منابع.»

معاون سازمان برنامه و بودجه تصریح کرد: «شما به برنامه‌های قبلی که نگاه می‌کنید، هیچ‌کجای برنامه نمی‌بینید که دولت آمده باشد برای دوره 5 ساله برنامه، منابع و مصارف بخش عمومی را بیان کرده باشد. این در حالی است که در برنامه ششم این اتفاق افتاده است. به عبارت دیگر، پس از طراحی و تدوین مدل‌های کلان و بخشی برنامه ششم توسعه، اقدام مهم این برنامه دقت در سازگاری درونی و بیرونی آن بوده است. بخش مهم این سازگاری‌ها در تراز بازار‌های اقتصادی و مالی برنامه، احصا شده و در جلسات مختلف ستاد برنامه، هیات دولت و کمیسیون‌های مجلس شورای اسلامی ارائه شده است.»

دژپسند افزود: «برای این‌که منابع کل برنامه ششم را پیش‌بینی کنیم، ابتدا در مدل کلان برنامه، کل سرمایه‌گذاری مورد نیاز در طول سال‌های برنامه مشخص شد که این موضوع در لایحه احکام مورد نیاز برنامه نیز آمده است (بالغ بر 724 هزار میلیارد تومان). این منابع از محل‌هایی مختلف تامین خواهد شد. البته الزامات و چارچوب‌ها نیز مشخص شده است. بخشی از این منابع، مربوط به اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه است که در بحث بودجه عمومی برنامه ششم برآورد شده است.»

وی متذکر شد: «خوشبختانه به روایت افراد مجرب، برنامه ششم توسعه نسبت به برنامه‌های بعد از انقلاب و به قول آقای کردبچه، مشاور رییس سازمان برنامه و بودجه، حتی قبل از انقلاب، متمایز است.»

معاون سازمان برنامه و بودجه خاطرنشان کرد: «انتقادات را زمانی می‌شود بیان کرد که منتقد محترم، آن برنامه خلاصه 400 صفحه‌ای یا تفصیلی 1400 صفحه‌ای را دیده باشد. ضمن اینکه برنامه‌های توسعه را باید فرآیندی دید نه فقط مربوط به یک دوره زمانی پنج ساله، به عنوان مثال برنامه‌های قبلی باید بخشی از مشکلات را مرتفع می‌کردند و یا بسترها را برای توسعه پیشرفت کشور در برنامه‌های بعدی فراهم می‌کردند. بنابراین باید به برنامه‌های توسعه نگاه ملی داشت نه جناحی یا گروهی.»