نقطه پایان هرج‌ومرج در بلندمرتبه‌سازی

نقطه پایان هرج‌ومرج در بلندمرتبه‌سازی

تصویب “سند ملی توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی در شورای عالی شهرسازی و معماری و شورای عالی هماهنگی ترابری” نقطه عطفی در هماهنگی حمل و نقل و شهرسازی محسوب می‌شود.

شهرسازی ریل پایه، یكپارچگی حمل و نقل درون و برون شهری، Mobility ، حل مشكل آلودگى هوا، اقتصادى شدن حمل و نقل همگانى تماماً كلید واژه‌هایی است كه از ابتدای صدارت جناب آقای دكتر آخوندی در وزارت راه و شهرسازی مطرح گردید.

اما این موضوع فقط در حد شعار و گفته باقی نماند! در اواسط مدیریت ایشان در وزارت راه و شهرسازی، پیشنهاد تنظیم برنامه عملیاتی و تدارك سمینارهای ملی ، استانی و… را به چند مقام و معاون مسئول ارائه نمودند. چندی نكشید كه شركت راه آهن همایشی را تحت عنوان همایش “شهرسازی ریل پایه” در بهمن ۱۳۹۴ با حضور مقامات ملی، استانی، شهری، متخصصان و مشاوران با هدف رسیدن به یك تعریف مشترك برگزار نمود. گرچه این سمینار اولین گام براى نشستن حمل و نقلى ها و شهرسازى ها در یك میز بود، اما كافی نبود!

از اوایل سال ۹۵ زمزمه هایی در خصوص تهیه سند و راهنمایی با موضوع توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی با تأکید بر ریل به عنوان حمل و نقل پاك (در شهرهایی كه این امكان را دارند) مطرح گردید و در همایش دوم نیز رونمایی شد، اما صرفاً تدوین، رونمایی و ارائه؛ چاره ای راه نبود؛ برحسب اهمیت موضوع لازم بود تا موضوع در “شورایعالی شهرسازی و معماری” و “شورایعالی هماهنگی ترابری” تصویب شود. پس از طرح این موضوع در كمیته های فنی هر دو شورا و اخذ نظرات كارشناسی صاحب‌نظران و حتى اخذ نظرات وزارت كشور(زیرا ابعاد درون شهرى هم در آن وجود دارد) ، بالاخره “سند راهبردی توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی” عیناً در دو شورا تصویب و مقرر شد راهنمای توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی ظرف یكماه به ۲ شورا جهت تصویب و ابلاغ، ارائه شود.

اولین بار است كه چنین سند مهمى در میان ٣ گروه مهم مورد توافق قرار گرفته : حمل و نقلى ها ، شهرسازها و وزارت كشور.

این نشان می دهد كه ما هم مى توانیم با كار كارشناسى و تعامل، هماهنگى هاى فرابخشى و فرارشته اى را انجام دهیم .
این تازه ابتدای راه است! در واقع سند مذکور نقطه پایانی بر هرج و مرج در بلند مرتبه سازی و عدم یكپارچگی آن با حمل و نقل همگانی می باشد. این سند كه اختصاراً TOD نامیده می شود مخفف عبارت Transit Oriented Development است؛ مفهوم آن ایجاد بلند مرتبه سازی ها علی الخصوص از نوع تجاری در جوار ایستگاه‌های حمل و نقل همگانی و كریدورهای مربوطه است.

در این رابطه توضیح بیشتر ارائه می گردد: در زمانی كه مجوز ساخت یك برج در نقطه ای از شهر داده می شود كه هیچ گونه سیستم حمل و نقل عمومی در نزدیكی آن وجود ندارد و تردد زیادی به آن مكان صورت خواهد گرفت، این كار به معنای آن است كه ما خودرو محوری را رواج داده و به مردم پیغام می دهیم كه از خودرو شخصی استفاده كنند. این در حالیست که اگر همین برج یا مكان تجاری در جوار ایستگاه حمل و نقل همگانی بنا شود، تعداد زیادی از افرادی كه به آن مكان مراجعه می كنند امكان و فرصت استفاده از مترو یا سایر وسایل حمل و نقل عمومی را پیدا می كنند. این موضوع فواید بسیاری دارد هم در جهت تقویت حمل و نقل همگانی و كاهش خودرو محوری و هم منجر به اقتصادی‌تر و سودآور تر شدن حمل و نقل همگانی(به علت افزایش ضریب استفاده از آن) می شود. در نتیجه باعث می شود هم سرمایه گذاری در حمل و نقل همگانی توجیه پیدا كند و هم سرمایه گذاری در بخش TOD.، ما درصدد اشاعه این مفهوم و اجرائى ساختن آن در كلیه شهرهاى كشور هستیم.