هانتر: ترامپ تحت فشار است|ساسانیان: تهدید، جدی است

روند بحران سوریه و حمله شیمیایی در دوما شکل تازه ای از تنش بین امریکا و روسیه ایجاد کرده است. روسیه در حالی که سفیر اسرائیل در مسکو را جهت حمله به تیفور احضار کرده، در مورد حمله شیمیایی به دوما اعلام کرده که ارتش این کشور هیچ اثری از سلاح های شیمیایی در حمله به دوما در سوریه نیافته است.  وزارت دفاع روسیه همچنین افزوده است که تصاویر منتشر شده به نام قربانیان حمله شیمیایی جعلی بوده و ساخته امدادگران موسوم به کلاه سفیدها است.

در این حال ترامپ از اقدام جدی علیه سوریه سخن می گوید. کاخ سفيد اعلام کرده است دونالد ترامپ رئيس جمهور آمريکا تا زماني که تغييري در رفتار روسيه مشاهده نکند، همچنان در مقابل اين کشور مواضعي سرسختانه خواهد داشت. در این شرایط که ترامپ، روسیه و ایران را متهم به دست داشتن در حمله شیمیایی دوما می کند، معادلات میدانی سوریه می تواند از این پس شکل تازه ای به خود بگیرد.

خانم شیرین هانتر، استاد دانشگاه جرج تاون آمریکا در گفتگو با خبرهدف دربارۀ تهدید ترامپ علیه سوریه گفت: 

ترامپ خودش مایل به درگیر شدن بیشتر در سوریه نیست. اما نظامیان و طرفداران اسرائیل در کنگره و در مطبوعات به او فشار می آورند که به سوریه حمله کند، حتی به صورت محدود. اسرائیل هم از طرفی در پی تحریک آمریکا است، چون می خواهد خودش درگیر شود و امنیت خود را بهانه حمله به سوریه می کند.

هانتر دربارۀ دلیل تردیدها و سخنان ضد و نقیض ترامپ در رابطه با خروج از سوریه، گفت:

ترامپ می خواهد آمریکا را از باتلاق جنگ ها بیرون بیاورد یا لااقل هزینه این جنگ ها را ندهد. مسئله این است که این جنگ ها به خاطر اسرائیل است نه عربها، اما در شرایط حاضر اعراب و مخصوصا عربستان چنین هزینه ای را قبول می کنند. راه حل دیگر اعراب این است که اسد را وادار کنند به آغوش اعراب بازگردد و از ایران فاصله بگیرد.

سعید ساسانیان، کارشناس مسائل خاورمیانه نیز دربارۀ اظهارات ترامپ به خبرهدف گفت: 

با توجه به دو نکته، می‌توان گفت که تهدید ترامپ متعاقب آن‌چه در دوما در غوطه شرقی سوریه رخ داده، جدی است اما گسترده نیست. این دو ملاحظه عبارتند از؛

1. در فروردین‌ماه 96، ترامپ در واکنش به آن‌چه حمله شیمیایی ارتش سوریه به خان شیخون می‌نامید، دستور حمله موشکی به پایگاه الشعیرات را داد. او در آن روزها گفت که اگر اوباما در سال 2013 به وعده‌اش عمل می‌کرد، این اتفاق نمی‌افتاد. جالب این‌که ترامپ این بار هم همین محتوا را توئیت کرده است. این یعنی ترامپ، واکنش به آن‌چه حمله شیمیایی نامیده می‌شود را ضروری می‌داند. لذا اکنون، امکان این‌که ترامپ دوباره در پی واکنش نظامی باشد، وجود دارد. چه بسا عدم واکنش ترامپ در قبال ماجرای دوما که تعداد کشته‌هایش از خان‌شیخون بیشتر است، نوعی انفعال تلقی شود، حتی اگر اقدام غیرنظامی دیگری هم انجام دهد.

2. تیم ترامپ در شرایط کنونی، تندروتر از سال قبل شده است. پمپئو به‌زودی وزیر خارجه می‌شود و بولتون هم مشاور امنیت ملی ترامپ شده است. مشخصا بولتون، به راهکارهای سخت بیشتر اصرار دارد.

بر اساس این‌ دو نکته و با این پیش‌فرض که ترامپ مخالف حمله‌ی گسترده است چرا که همواره نسبت به هزینه‌های چنین اقدامی ابراز نگرانی کرده، و با توجه به معادلات میدانی و سیاسی صحنه‌ی سوریه و حضور روسیه در آن، به نظر می‌رسد احتمال واکنش نظامی مستقیم آمریکا وجود داشته باشد اما وسعت آن، چندان جدی‌تر از آن‌چه در فروردین 96 رخ داد، نخواهد بود اگرچه ترامپ برای انتقال پیام بازدارندگی، احتمالا بر شدت حمله خواهد افزود.

از آن‌جا که واکنش نظامی آمریکا به تحولات دوما، زمان‌بر نبوده و احتمالا نقطه‌ای است، هزینه‌ی به مراتب کمتری از ماندگاری نظامی در سوریه دارد. لذا برقراری ارتباط میان پرداخت هزینه‌های حضور نظامی آمریکا در سوریه از سوی عربستان با آن‌چه در دوما رخ داد، چندان صحیح نیست. ممکن است عربستان با چنین طراحی‌ای در دوما در پی بیان ضرورت حضور آمریکا در سوریه باشد اما این نمی‌تواند چندان ارتباطی با واکنش نظامی ترامپ در قبال ماجرای شیمیایی داشته باشد.