آبیار؛ نخستین زن ایرانی که به اسکار راه یافت

به گزارش خبرگزاری خبرهدف 40 سال از نخستین باری که اثری از سینمای ایران برای حضور در مراسم اسکار معرفی شد می‌گذرد. در سال 1977 فیلم سینمایی «دایره مینا» به کارگردانی داریوش مهرجویی، سینمای ایران را در بخش غیرانگلیسی‌زبان مراسم اسکار نمایندگی کرد تا به این ترتیب راه برای روزهای درخشان ایرانیان در این رقابت پراهمیت سینمایی باز شود.

17 سال پس از اولین حضور همچنان سینماگران پیشروی ایرانی بودند که اثری از آنان به اسکار معرفی می‌شد: عباس کیارستمی با «زیر درختان زیتون» سینمای ایران را در شصت و هفتمین دوره اسکار نمایندگی کرد و ادامه دهنده مسیر «بادکنک سفید» به کارگردانی جعفر پناهی با فیلمنامه‌ای از کیارستمی بود. یک سال در این میان فاصله افتاد و نوبت به «گبه» محسن مخملباف رسید.

هفتادویکمین دوره مراسم اسکار را می‌توان مقطعی محسوب کرد که برای نخستین بار سینمای ایران توانست در این مراسم خودنمایی کند. اثری از مجید مجیدی با عنوان «بچه‌های آسمان» راهی اسکار شد و به این ترتیب این کارگردان گام اول را در مسیر رکودداری برداشت.

فیلم مجیدی در جمع پنج نامزد نهایی اسکار جای گرفت، اما هنوز در نیمه دهه 70 زمان آن نرسیده بود دست سینمای ایران به مجسمه طلایی برسد.

بعد از آن، هر سال غیر از یک دوره که «بیدمجنون» در رقابت با «خیلی دور، خیلی نزدیک» بازنده شد، هر وقت فیلمی از مجیدی امکان معرفی از سوی سینمای ایران به اسکار را داشت، هیچ کارگردان دیگری نتوانست از مجیدی پیشی بگیرد و اثری از این فیلمساز راهی مراسم آمریکایی شد. از «رنگ خدا» و «باران» تا «آواز گنجشک‌ها» و «محمدرسول‌الله». بعد از «بچه‌های آسمان» هیچ یک از فیلم‌های مجیدی نتوانستند به موفقیتی در اسکار دست پیدا کنند و با این حال این کارگردان در میان سینماگران ایرانی رکوددار معرفی اثرش به آکادمی علوم و هنرهای سینما است.

رکوددار بعدی که البته پرافتخارترین کارگردان ایرانی در اسکار محسوب می‌شود، اصغر فرهادی است. فیلم‌های، «درباره الی»، «جدایی نادر از سیمین»، «گذشته» و «فروشنده» ساخته این کارگردان به عنوان نماینده ایران در اسکار حضور یافتند و از این چهار فیلم «فروشنده» و «جدایی نادر از سیمین» اسکار طلایی را برای سینمای ایران به ارمغان آوردند.

رضا میرکریمی رتبه بعدی را در جمع رکودداران به خود اختصاص داده است. «خیلی دور، خیلی نزدیک»، «یه حبه قند» و «امروز» آثار میرکریمی بودند که برای معرفی به اسکار انتخاب شدند، اما «یه حبه قند» بنا به صلاحدید مدیریت وقت سینما (جواد شمقدری) به آکادمی معرفی نشد.

بهمن قبادی با دو فیلم «زمانی برای مستی اسب‌ها» و‌ «لاک‌پشت‌ها هم پرواز می‌کنند» فرصت آن را داشت که در دو دوره سینمای ایران را در اسکار نمایندگی کند.

رسول صدرعاملی با «من ترانه 15 سال دارم»، پرویز شهبازی با «نفس عمیق»، کامبوزیا پرتوی با «کافه ترانزیت»، رسول ملاقلی‌پور با «میم مثل مادر» و مهدی نادری با «بدرود بغداد» هر کدام یک بار شانس نمایندگی سینمای ایران را در اسکار داشتند.

حالا نرگس آبیار با «نفس» به عنوان نماینده سینمای ایران در اسکار 2018 معرفی شده است تا به این ترتیب برای نخستین بار یک کارگردان زن ایرانی امکان نمایندگی سینمای ایران را در این مراسم جهانی داشته باشد.